In het kader van de vereenvoudiging van de vennootschapswetgeving treedt per 1 oktober 2012 de wetswijziging in werking met betrekking tot de zgn. Flex BV. Deze wet houdt een aantal ingrijpende aanpassingen van de regeling van de besloten vennootschap in, zoals die te vinden is in Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek (BW). Doel van de wijziging is om het gebruik van deze rechtspersoon toegankelijker te maken.

Een belangrijke wijziging betreft het loslaten van de eis inzake het minimum volgestort kapitaal van EUR 18.000. Bij de invoering in 1976 wilde de wetgever hiermee bereiken, dat crediteuren ervan verzekerd zijn dat zij verhaal kunnen vinden voor hun vorderingen op de rechtspersoon. Zij kunnen immers vanwege de “beperkte aansprakelijkheid” de aandeelhouder(s) achter de vennootschap niet aanspreken. Er is lang gediscussieerd over de noodzaak van het handhaven van deze waarborg. In de praktijk blijkt deze echter een lege huls. Crediteuren vinden bij een faillissement toch vaak de hond in de pot. In navolging van buitenlandse regelingen zoals de Engelse Ltd. en de Amerikaanse Delaware Inc. is de kapitaaleis losgelaten. Daarmee wordt de B.V. in internationaal verband een concurrerender juridische vorm voor een onderneming en wordt – naast de fiscale faciliteiten – de concurrentiepositie van Nederland als vestigingsland voor internationale opererende ondernemingen versterkt.

De aansprakelijkheidsregels van bestuurders en andere betrokkenen zijn overigens niet gewijzigd. Dit had verwacht kunnen worden, als compensatie voor het vervallen van de kapitaalswaarborg, maar de wetgever vindt de bestaande bescherming tegen misbruik zoals neergelegd in de regels inzake bestuurdersaansprakelijkheid en onrechtmatige daad (zoals de zgn. Beklamelnorm) toereikend. Wel zijn de accenten verschoven. Naar mate er minder kapitaalswaarborg is, zal de toetsingsmaatsaf strenger zijn en de bestuurder of toezichthouder eerder aansprakelijk. Met name naar (dividend)uitkeringen zal in het licht van art. 2:216 B.W. kritisch(er) gekeken worden. Die regel was er ook al voor de wetswijziging, maar deze zal nu belangrijker worden.

Naast het afschaffen van de kapitaalseis is een veel grotere flexibiliteit mogelijk ten aanzien van de inrichting van de vennootschap. Het aantal aandelen, de stemrechten enz. zijn veel flexibeler. Er kan worden gekozen voor stemrechtloze aandelen, waarmee de STAK overbodig wordt, of er kunnen winstrechtloze aandelen worden uitgegeven. Allebei kan overigens niet. Zie voor meer details het bericht over de invoering van de Flex BV op de website van de Kvk.

Het zal wel meer nadenken vergen, hoe de rechtsvorm van de onderneming in te richten. Aan de aandeelhoudersovereenkomst, de statuten en andere overeenkomsten rond de juridische organisatie van de vennootschap zal meer aandacht besteed moeten worden. Vorstman Advocaten kan daarbij van dienst zijn in samenspraak met de notaris die de akte van oprichting van de vennootschap verzorgt.

Maarten de Vries, 27 oktober 2012